کالیبراسیون یک فرایند است که هدف آن ایجاد سیستمی موثر در جهت کنترل صحت و دقت ادوات اندازه گیری است که عملکرد آنها بر کیفیت فرایند تاثیر گذار باشد. در این پروسه گیج ها و ادوات اندازه‌گیری به منظور اطمینان از دقت و صحت نتایج خود، با استفاده از استانداردها و روش‌های مشخص، تنظیم می‌شوند. در این فرایند، مقدار های خروجی ادوات با مقادیر واقعی مقایسه میشود و در صورت وجود هرگونه اختلاف، تنظیمات لازم برای رفع آن انجام می‌گیرد. در این مقاله بناست در خصوص نقش کالیبراسیون در صنایع صحبت کنیم، اگر همراهی کنید.
کالیبراسیون در صنایع گازی پرستلی چه اهمیتی دارد؟
کالیبراسیون در بسیاری از صنایع از جمله پزشکی، صنعت، خودروسازی و غیره استفاده میشود. به عنوان مثال، در صنعت خودروسازی، سنسورها و ابزارهای اندازه‌گیری مانند گیج های فشار، دماسنج‌ها و سنسورهای دیگر کالیبره می‌شوند تا دقت و صحت اندازه‌گیری‌ها را تضمین کنند. با انجام کالیبراسیون منظم و استفاده از استانداردهای معتبر، می‌توان از دقت و صحت ادوات اندازه‌گیری اطمینان حاصل نمود تا از خطاهای احتمالی جلوگیری شود. همچنین، با استفاده از ابزارهای کالیبراسیون معتبر و دقیق، می‌توان از خطاهای احتمالی در اندازه‌گیری‌ها جلوگیری کرد و نتایج دقیق‌تری را به دست آورد.
با عنایت به اینکه در صنایع گازی پرستلی از دستگاه های پیشرفته با تکنولوژی بالا استفاده می شود، توجه به صحت و دقت زیاد در ادوات نظارتی و کنترلی امری بدیهی است. و از طرفی در فرایند تولید اکسیژن و نیتروژن مایع، از هوای فشار قوی تا 200 bar و سرمای محصولات کرایو ژنیک تا منفی 200 درجه سانتیگراد استفاده می شود، برای پیشگیری از هر گونه خطرات احتمالی، انجام کالیبراسیون امری ضروری و حیاتی است.
در صنایع گازی پرستلی ، ابزار آلات دقیق ، گیج ها و ادوات نظارتی دستگاه ها و مخازن کرایوژنیک در یک بازه زمانی مشخص، مطابق با استاندارد، از طریق شرکت های معتبر کالیبراسیون ، کالیبره انجام می گیرد.
چرا کالیبراسیون؟
در واقع، هیچ اندازه گیری کامل نیست. مقدار اندازه گیری شده همیشه شامل عدم اطمینان ناشی از کمبود تجهیزات اندازه گیری، رویه ها و متغیرهای تصادفی است. تجهیزات اندازه گیری باید به طور مرتب کالیبره شوند. نبود کالیبراسیون به گذشت زمان، فرسودگی و رویدادهای غیرقابل پیش بینی، قابلیت ردیابی نتایج را به استانداردهای مشکوک تبدیل می کند و نیاز به ارزیابی مجدد دارد. برای دستگاه های کالیبره شده گواهی کالیبراسیون صادر و به دستگاه ضمیمه می شود. کالیبراسیون معمولاً با اهداف زیر انجام می شود:
- قابلیت نظارت بر دستگاه ها با توجه به معیارها ارتقاء پیدا می کند.
- از اعتبار مقادیر خوانده شده توسط ابزار اندازه گیری اطمینان حاصل شود.
خرید و سفارش اکسیژن مایع و نیتروژن مایع از صنایع گازی پرستلی
کالیبراسیون در صنایع گازی پرستلی چه مزایایی دارد؟
1- صرفه جویی در پول وکاهش هزینه ها
کالیبراسیون خطاهایی را که می تواند در بلند مدت گران تمام شود کاهش می دهد.
این خطاها ممکن است در هر بخش از دستگاه های مولد اکسیژن و نیتروژن اتفاق بیافتد و موجب خساراتی گردد.
به عنوان مثال ، در صورتی که تجهیزات نشان دهنده دما در کمپرسور های فشار قوی چند استیجه در بازه زمانی لازم کالیبره نشوند ، با خطاهایی مواجه می شوند که قطعات غیرقابل استفاده را مثل ساییدگی زود هنگام سیلندر ، پیستون و رینگ ها ایجاد می کند. و هزینه های قابل توجهی را بوجود بیاورند.
پس طبیعتا زمانی که کالیبرسیون بموقع انجام نشود ، اغلب هنگام تشخیص نادرستی ها مجبور به خاموشی دستگاه ها و توقف تولید و تعمیرات پیش بینی نشده ای می شود . هرچه طول بکشد تا به آن نادرستی ها توجه شود ، این اشتباه گرانتر خواهد بود. اما اگر بموقع کالیبراسیون انجام شود ، این مشکلات بوجود نخواهد آمد.
بیشتر بخوانید: انواع سیلندر یا کپسول اکسیژن و لوازم جانبی
-
ایمنی را افزایش می دهد.
ایمنی در کارخانجاتی مثل صنایع گازی پرستلی که با دستگاه های فشار قوی سر و کار دارند بسیار مهم و هر گونه خطا ی احتمالی در ابزار آلات دقیق ، گیج ها و تجهیزات نظارتی دستگاه ها و مخازن کرایوژنیک ممکن است خطرناک باشد. در این موارد ، نادرستی های کوچک می تواند پیامدهای بزرگی به همراه داشته باشد. به عنوان مثال ، در صورتی که پرشر گیج ها در کمپرسور های فشار قوی چند استیجه در بازه زمانی لازم کالیبره نشوند، ممکن است سطح ایمنی را کاهش دهد و خدای ناکرده خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را موجب شود.
-
تجهیزات ، قطعات و ابزارها عمر بیشتری خواهند داشت.
با گذشت زمان ، دقت هر گونه ابزار اندازه گیریی کاهش می یابد. برخی از سازه ها یا تجهیزات سریعتر از بقیه تخریب می شوند. محیطی که در آن از تجهیزات استفاده می شود نیز می تواند بر سرعت تخریب آن تأثیرگذار باشد.
هنگامی که تجهیزات خود را کالیبره می کنیم ، آن را به استاندارد اولیه برمی گردانیم ، بنابراین می توان همچنان از آنها استفاده کرد. باید توجه داشت، دستگاهی که قرائت نادرست دارد احتمالاً نیازی به تعویض ندارد ، فقط نیاز به کالیبراسیون دارد.
-
گواهینامه و سرتیفیکیت لازم برای ادوات نظارتی دستگاه ها صادر می شود.
برای دریافت گواهینامه در بسیاری از صنایع به کالیبراسیون نیاز است. به عنوان مثال ، برای انجام کارهای خاص ، ممکن است به گواهینامه از نهادهای نظارتی نیاز داشته باشیم. حتی اگر نیازی به گواهینامه نباشد ، کالیبراسیون همچنان برای نتایج قابل اعتمادی که ارائه می دهد مهم است. در صورت کار با تجهیزاتی که کالیبره نشده اند ، به شهرت شرکت میتواند لطمه وارد نماید.
روش‌های مختلف کالیبراسیون چیست؟
روش‌های مختلفی برای کالیبراسیون وجود دارد که به طور کلی شامل دو بخش اصلی می‌شوند: کالیبراسیون خطی و کالیبراسیون غیرخطی. در کالیبراسیون خطی، ارتباط بین ورودی و خروجی ابزار اندازه‌گیری به صورت یک رابطه خطی مدلسازی میشود و در کالیبراسیون غیرخطی، رابطه غیرخطی بین ورودی و خروجی استفاده میشود.
برای انجام کالیبراسیون، ابتدا استانداردهای معتبر برای مقایسه و تعیین دقت ابزارها انتخاب میشود. سپس با استفاده از این استانداردها، مقادیر خروجی ابزارها با مقادیر واقعی مقایسه می‌شوند و در صورت وجود اختلاف، تنظیمات لازم برای رفع آن انجام میشود. این فرآیند معمولاً توسط فنی‌سنج‌ها و تکنسین‌های مجرب انجام میشود.
کالیبراسیون ادوات اندازه‌گیری بسیار حائز اهمیت است زیرا دقت و صحت نتایج اندازه‌گیری بر اساس آن تضمین میشود. همچنین، کالیبراسیون به عنوان یک فرایند منظم و دوره‌ای، برای حفظ دقت و صحت ادوات نظارتی در طول زمان استفاده از آنها ضروری است.
در عملیات کالیبراسیون، ابتدا نیاز است تا استانداردهای معتبر برای اندازه‌گیری و تعیین دقت ابزارها انتخاب شوند. این استانداردها می‌توانند شامل آزمون‌های مختلف باشند که برای بررسی دقت و صحت ابزارها استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، یک استاندارد میتواند شامل یک بلوک چدنی با ابعاد دقیق و مشخصات معین باشد که برای اندازه‌گیری ابعاد و دقت ابزارها استفاده میشود.
سپس، ابزارها به استفاده از استانداردها برای مقایسه و تعیین دقت خود می‌پردازند. در این مرحله، مقادیر خروجی ابزارها با مقادیر واقعی استانداردها مقایسه می‌شوند. در صورت وجود هرگونه اختلاف، تنظیمات لازم برای رفع آن انجام میشود. برای مثال، اگر یک فشارسنج نشان دهنده‌ای که در محیطی با فشار معین استفاده میشود، مقداری از فشار را نادرست نشان دهد، تنظیمات لازم برای تنظیم دقت فشارسنج انجام میشود.
بیشتر بخوانید: نیتروژن مایع چگونه تولید می شود؟
بعد از انجام تنظیمات لازم، ابزارها مجدداً با استفاده از استانداردها بررسی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که دقت و صحت آنها بهبود یافته است. این فرایند معمولاً تکرار میشود تا دقت و صحت ابزارها به حداکثر برسد.
علاوه بر کالیبراسیون ابزارهای اندازه‌گیری، نگهداری و نظافت منظم آنها نیز بسیار مهم است. همچنین، برخی از ابزارها نیاز به کالیبراسیون دوره‌ای دارند و باید به صورت منظم بررسی و تنظیم شوند تا دقت و صحت آنها حفظ شود.
آیا کالیبراسیون یک فرایند مستمر است؟
بله، باید توجه داشت که کالیبراسیون یک فرایند مستمر است و باید به صورت دوره‌ای تکرار شود. همچنین، برخی از صنایع و حوزه‌ها نیاز به استانداردهای خاص و روش‌های کالیبراسیون دارند که باید به آنها پایبند بود. به عنوان مثال، در صنعت پزشکی، استانداردها و روش‌های کالیبراسیون برای ابزارهای اندازه‌گیری دقیق و حساس تر است و نیاز به دقت بیشتری دارد.
به طور کلی، کالیبراسیون یک فرایند ضروری است که در هر صنعت و حوزه‌ای برای تضمین دقت و صحت نتایج اندازه‌گیری باید انجام شود. با انجام کالیبراسیون منظم، می‌توان از ابزارها و تجهیزات اندازه‌گیری بهره‌برداری بهتری داشت و از خطاهای احتمالی جلوگیری کرد.
در ادامه مقاله، به روش‌های مختلف کالیبراسیون و استانداردهای معتبر در بعضی از صنایع اشاره میشود.
در صنعت الکترونیک، استانداردهای معتبر برای کالیبراسیون ابزارهای اندازه‌گیری مانند مولتی‌متر، آمپرمتر، ولت متر و اسیلوسکوپ وجود دارد. این استانداردها معمولاً شامل تست‌های فرکانس، دقت و خطای اندازه‌گیری هستند.
در صنعت غذا، استانداردهای کالیبراسیون برای ابزارهای اندازه‌گیری دما، رطوبت، pH و سایر پارامترهای مرتبط با تولید و فرآوری محصولات غذایی وجود دارد. این استانداردها معمولاً توسط سازمان‌های معتبری مانند سازمان غذا و دارو تعیین میشود.
در صنعت پزشکی، استانداردهای کالیبراسیون برای ابزارهای اندازه‌گیری دقیق و حساس مانند ترازوی بستر، فشارسنج، آنالایزر خون و سایر تجهیزات پزشکی وجود دارد. این استانداردها معمولاً توسط سازمان‌های معتبری مانند سازمان غذا و دارو و سازمان بهداشت جهانی تعیین میشود.
بیشتر بخوانید: کنترل کیفیت محصولات کرایوژنیک شامل اکسیژن و نیتروژن مایع
کالیبراسیون در صنعت کرایوژنیک
در صنعت کرایوژنیک وتولید گازهای فشرده، استانداردهای کالیبراسیون برای ابزارهای اندازه‌گیری فشار، دما، جریان و سایر پارامترهای مرتبط با این صنعت وجود دارد. این استانداردها معمولاً توسط سازمان‌های معتبری مانند سازمان بین‌المللی استاندارد سازی تعیین میشود.
در نهایت، برای انجام کالیبراسیون به صورت صحیح و دقیق، از تجهیزات کالیبراسیون معتبر و دستگاه‌های اندازه‌گیری دقیق استفاده میشود. همچنین، این تجهیزات باید به صورت منظم بررسی و تعمیر شوند تا دقت و صحت آنها حفظ شود.
نویسنده: محمد صادق بلالیان
کارشناس کرایوژنیک
بدون دیدگاه